قدرت شگفت انگیز رنگ ها؛ رنگ ها چطور بر فکر و روان ما تأثیر می گذارند؟ - مجله پیامکی

خبرنگاران - یکتا فراهانی: قدرت رنگ ها و اثربخشی آنها غیر قابل انکار است. بینایی و مغز انسان به شناسایی رنگ ها و لذت آنها یاری نموده است، اما جالب است بدانیم رنگ های مختلف برای ما معنای خاصی دارند.

نخستین بار اسحاق نیوتن نشان داد که نور سفید شامل تمام رنگ های طیف نور مرئی است؛ نیوتن در این آزمایش، نور سفید را از یک منشور عبور داد و طیف رنگ های تشکیل دهنده آن را جدا کرد و نشان داد نور سفید از 7 رنگ به وجود آمده است. سپس با ترکیب کردن این نورها، نورهای اصلی را نیز از بین آن ها جدا کرد.

بنابراین می توان گفت هر جسمی نور را در مقادیر مختلف جذب و منعکس می نماید و دنیای رنگارنگ ما را شکل می دهد. به عنوان مثال یک برگ، سبز به نظر می رسد چون طیف سبز را منعکس می نماید؛ در حالی که بقیه رنگ ها را هم جذب می نماید. هنگامی که نور منعکس شده از یک جسم بر چشم ها می افتد، آبشاری از تکانه های عصبی را تحریک می نماید که به بخش هایی از مغز می رسد که در درک نور و رنگ نقش دارند و به این ترتیب، ما رنگ و شکل آن جسم را درک می کنیم. درک رنگ ها زندگی ما را لذت بخش تر و هیجان انگیزتر می نماید. بهار رنگارنگ ترین زمان سال است و شاید به همین علت هم فصلی است که احساس طراوت و شادابی بیشتری به ما می بخشد و در نتیجه معمولاً روحیه بهتری هم داریم.

برای دانستن قدرت رنگ ها، معانی و تأثیرات آنها بر فکر و روح آدمی سراغ زهرا انجام، کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، سوپروایزر انجمن واقعیت درمانی و مشاوره در حوزه توسعه فردی رفتیم.

زهرا انجام، کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی

شناخت محیط به وسیله حواس پنج گانه

زهرا انجام، کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، سوپروایزر انجمن واقعیت درمانی و مشاوره در حوزه توسعه فردی در خصوص نقش رنگ ها بر سلامت روان ما می گوید: ما دنیای واقعی را از روی اطلاعاتی که به وسیله حواس پنجگانه مان از محیط دریافت می کنیم می شناسیم. رنگ ها بخشی از اطلاعاتی هستند که به وسیله قدرت بینایی و به وسیله تماشا دریافت و براساس آن تصمیم گیری و رفتار می کنیم. تأثیر رنگ ها بر روان و فیزیولوژی از گذشته های دور نیز موضوع تحقیق و تفحص زیادی بوده است.

ارتباط رنگ ها با فرهنگ

این روانشناس در پاسخ به این سوال که چه ارتباطی بین تأثیر رنگ ها و فرهنگ وجود دارد؟ شرح می دهد:رنگ ها از دو راه بر ما تأثیر می گذارند؛ تأثیرپذیری ما نسبت به برخی رنگ ها از تجارب ما و بعلاوه هیجاناتی که تجربه نموده ایم بستگی دارد. برای مثال ممکن است فردی در کودکی به علت پوشیدن لباس زرد مورد تمسخر قرار گرفته باشد و همین موضوع باعث شده باشد هنوز هم از رنگ زرد متنفر باشد. اما ممکن است فرد دیگری تجربه متفاوتی با این رنگ داشته و اتفاقاً رنگ زرد مورد علاقه اش باشد.

وی ادامه می دهد: توجه داشته باشیم رنگ ها در هر فرهنگ نماد و نشان خاصی دارد. به طور کلی ممکن است در فرهنگ های متفاوت، رنگ ها معانی متفاوتی داشته باشند. مثلاً قرمز که معمولاً نشانه عشق و هیجان است در آلمان بدیُمن به شمار می رود. با وجود این، برخی از اثرات رنگ ها دنیا شمولند و براساس تاثیراتشان در طول زمان به نمادهایی از احساسات درونی و حالات شخصیتی و اجتماعی تبدیل شده اند.

تأثیر رنگ ها بر قدرت تصمیم گیری

زهرا انجام می گوید: بسته به اینکه رنگ ها چه موضوع یا خاطره ای را برایمان تداعی می نمایند؛ احساسات متفاوتی را هم در ما به وجود می آورند. مثلاً فردی که به رنگ سبز علاقه داشته باشد به احتمال زیاد تمایل بیشتری هم برای انتخاب آن برای لباس، وسایل تزیینی یا دکور منزلش خواهد داشت.

ویژگی های خاص ذاتی رنگ ها

این روانشناس درباره ویژگی های خاصی که برای رنگ ها برشمرده می گردد، می گوید: آنچه مسلم است علاوه بر تداعی های شخصی رنگ ها ویژگی های خاص ذاتی دارند که آگاهی نسبت به آن ها می تواند به ما یاری کند بهتر و موثرتر تصمیم بگیریم. مثلاً رنگ های گرم تحریک نمایندگی بیشتری دارند و هوشیاری را افزایش می دهند و رنگ های سرد موجب افزایش تمرکز می شوند. رنگ ها حتی بر ادراک ما از زمان نیز تأثیر می گذارند، رنگ قرمز باعث می گردد ادراک فرد از زمان طولانی تر و رنگ آبی باعث کوتاه تر شدن ادراک فرد از زمان می گردد. دنیای تبلیغات هم از این ویژگی ها استفاده می نماید تا ما را به خرید محصولات و خدمات خودشان ترغیب نمایند.

واکنش بچه ها به دنیای رنگ ها

به گفته این روانشناس، فکر بچه ها در مقایسه با بزرگسالان به رنگ سریع تر واکنش نشان می دهد. بچه ها از دوران نوزادی، رنگ های شاد را ترجیح می دهند. بچه ها معمولاً به رنگ های آبی، ارغوانی، قرمز و نارنجی علاقه بیشتری نشان می دهند تا به رنگ قهوه ای یا خاکستری. البته با تغییر سن، سلیقه نیز تغییر می نماید. احتمالاً به این علت که همزمان با رشد کودک علاوه بر رنگ، دیگر اطلاعات بصری مانند فرم هم مورد توجه قرار می گیرد و در سنین بالاتر فاکتورهای متعدد (تأثیر رنگ لباس بر فرم بدن، نمادین شدن رنگ ها، همسویی با همسالان...) و تجارب مختلف ممکن است به تغییر ذائقه فرد منجر گردد.

تأثیر رنگ های مختلف بر جسم و روان

زهرا انجام در خصوص انتخاب رنگ مناسب در محیط های مختلف می گوید: انتخاب رنگ مناسب برای هر محیطی می تواند یاری زیادی به پرورش روحیه، استعداد و حتی بهبود جسم و روح ما داشته باشد. برای مثال رنگ بنفش حس احتیاج به استراحت و خواب آلودگی را برای ما تداعی می نماید و موجب کاهش دمای بدن می گردد و حتی حساسیت به درد را کاهش می دهد.

رنگ آبی فشار خون را کاهش می دهد و تنفس را آرام تر می نماید. اما رنگ قرمز باعث تحریک و قوت بخشیدن به بدن می گردد. این رنگ بعلاوه باعث تسریع جریان خون و فعالیت های عضلانی می گردد.

رنگ نارنجی هم سمبل انرژی است و باعث افزایش اشتها، خنثی کردن افسردگی و بی حالی می گردد. در حالی که رنگ سبز اثر تسکین بخشی دارد و باعث کاهش خستگی و متعادل کردن هیجانات می گردد. بنابراین می توان گفت رنگ ها تأثیر زیادی بر روحیه ما دارند و می توانند احساسات ما را به شیوه ها مختلف تحت تأثیر قرار دهند.

منبع: همشهری آنلاین