مدارس ما خلاقیت کُش است، روش تدریس قدیمی جوابگو نیست - مجله پیامکی

علیرضا امین در مصاحبه با خبرنگاران، درباره این کتاب گفت: مسئله ای که در سیستم آموزش و پرورش فعلی ما وجود دارد این است که دانش آموزان را خلاق بار نمی آوریم. در صورتیکه ضرورت جهان امروز ایجاب می نماید به سمت و سویی حرکت کند که ذهن دانش آموز را خلاق بار بیاورد. اگر نگاهی به کشورهای پیشرفته داشته باشیم می بینیم همه این کشورها به این سمت و سو حرکت نموده اند و تحقیقات بسیاری در این باره انجام داده اند و به لحاظ خلاق کردن ذهن دانش آموزان و حرکت به این سمت و سو، پرچمدار هستند.

وی اضافه کرد: تحقیقی توسط موسسه رفاه مادی اجرا شده است که چقدر نظامهای آموزشی در کشورهای مختلف به خلاقیت فراگیرندگانشان اهمیت می دهند. جالب این بود که از بین 82 کشور که آنالیز شده اند، کشور ما رتبه 78 را کسب کرد. در صورتی که سوئد، امریکا، فنلاند، دانمارک، استرالیا رتبه اول تا پنجم را به دست آوردند. رتبه های بعدی را هم کشورهایی که به لحاظ پیشرفت و توسعه رده بالایی دارند اخذ کردند. یعنی نیوزلند و کانادا و نروژ و سنگاپور و هلند. بنابراین ضرورتی در جهان تشخیص داده شده که کشورها به این سمت و سو حرکت نمایند اما این مباحث در کشور ما کمرنگ است.

امین توضیح داد: بخش عمده ای از عدم خلاقیت ذهنی دانش آموزان ما بر می گردد به روش تدریس سنتی معلمان ما. معلمان ما هنوز که هنوز است از روشهای قدیمی استفاده می نمایند که دیگر جوابگو نیست. از طرف دیگر روشهایی که تحت عنوان روشهای نوین تدریس از آنها یاد می کنیم غیر از روش طوفان فکری و بداهه پردازی بقیه روشها هر چند باعث می گردد مشارکت دانش آموز را جلب کند و تا حدودی ذهن دانش آموز را انتقادی و خلاق بار بیاورد، اما باز هم برای معلمان ما کفایت نمی نماید.

نویسنده کتاب روشهای شکوفاسازی خلاقیت بچه ها و نوجوانان اضافه کرد: معلمان ما بسیاری از وقتها این دغدغه را دارند که بسیاری از این روشها را نمی توانیم سر کلاس اجرایی کنیم. این احساس احتیاج و این خلأ خیلی به چشم می آمد برای همین با توجه به تجربیاتی که در حوزه خلاقیت و از طرفی دیگر در روشهای نوین تدریس داشتم و خودم در سال 88 رتبه اول جشنواره الگوی برتر کشور را کسب نمودم، در کنار آموزش های تخصصی، در حوزه خلاقیت هم مطالعاتی داشتم به ذهنم رسید که این خلأ را در فضای آموزشی جامعه مان رفع کنم و یک سری روشهای تدریس را به معلمان مان ارائه کنیم که آنها خیلی راحت بتوانند از این روشها استفاده نمایند.

وی اضافه کرد: نکته دوم این که این روشها مقصود ما در خلاق کردن ذهن دانش آموزان را هم تحت پوشش قرار دهد. این کتاب حاصل تجربیات به کار دریافت این روش ها سر کلاس است. من از مدارس بی نظم تا مدارس استعدادهای درخشان تدریس نموده ام. جالب این بود که در مدارسی که می گفتند دانش آموزانش بی نظم هستند از روشهای تدریس من استقبال خوبی شد و به شدت به این روشها علاقه نشان دادند. این روشها در کنار خلاق بار آوردن ذهن دانش آموزان سبب می گردد که خود دانش آموز هم مشارکت فعال در کلاس از خود نشان دهد.

علیرضا امین در ادامه گفت: بین تدریس خلاقیت و خلاقانه تدریس کردن تفاوت وجود دارد. خلاقانه تدریس کردن به این معناست که معلمان از مهارتهای خلاقانه خودشان بهره می گیرند تا بتوانند محتوا و ایده های درسی را جالبتر ارائه نمایند. اما در تدریس خلاقیت، به دانش آموزان به گونه ای آموزش داده می گردد که ذهنشان خلاقتر گردد. در این شیوه، دانش آموزان به آزمودن و تجربه نوآوری تشویق می شوند، جواب پرسشها به آنها داده نمی گردد، بلکه به آنها یاری می گردد تا خودشان جواب را حدس بزنند و راهها و مسائل جدیدی را تجربه نمایند.

این کارشناس ارشد روش تدریس ادامه داد: مدارس ما خلاقیت کُش هستند. دانش آموز با یک ذهن باز خاصی وارد مدرسه می گردد ولی از آن طرف خروجی مدارس بار آوردن یک سری ذهنهای قالبی و شکل گرفته است که همه هدفش دادن کنکور است. بسیاری از این دانش آموزان که مدارج بالا را طی می نمایند این مشکل را دارند که نمی توانند برای خود سریعاً کاری بیابند. زیرا نمی توانند از بین راه های متعدد کاریابی یکی را سریعاً تشخیص داده و بر طبق احتیاج جامعه با خلاقیت خود به کار آفرینی دست بزنند. در عرصه زندگی هم همینطور است. دانش آموز ما ذهن اش با مسائل خانوادگی مشغول است برای اینکه هنوز یادنگرفته اند که راه های مختلف دیگری هم وجود دارد، می توانند جور دیگری فکر کند و جور دیگری قضیه را ببیند و تجزیه و تحلیل کند.

وی اضافه کرد: در این کتاب سعی شده در حد امکان به هر دو مقوله توجه گردد و علاوه بر ارائه روشهایی برای تدریس خلاقیت در کلاس، خلاقانه تدریس کردن هم مد نظر قرار گیرد. کتاب حاضر مشتمل بر 6 فصل است. در فصل اول، خواننده با مفهوم خلاقیت و دیدگاههای مختلف در خصوص آن آشنا می گردد. در فصل دوم، اهمیت خلاقیت مورد آنالیز قرار می گیرد. نظریه های خلاقیت شامل نظریه های فلسفی، جامعه شناسی و نظریه های روانشناسی محور اساسی فصل سوم را تشکیل می دهد. در فصل چهارم به این سوال که چگونه دانش آموز را خلاق کنیم؟ پاسخ داده و موانع خلاقیت مطرح می گردد. فصل پنجم اختصاص به چندین روش تدریس برای شکوفا سازی خلاقیت در بچه ها و نوجوانان دارد؛ این روشها ما حصل تجربیات نویسنده در زمینه تدریس و خلاقیت است و به نظر می رسد در کتب دیگری مطرح نشده است. پایان در فصل آخر چندین تمرین و ایده برای خلاقتر کردن ذهن بچه ها و نوجوانان ارائه می گردد.

این نویسنده بیان نمود: هدف این کتاب آشنا سازی علاقه مندان با خلاقیت و روشهایی است که می تواند در شکوفاسازی خلاقیت ذهنی بچه ها و نوجوانان موثر باشد. از این رو مطالعه این کتاب برای والدین، معلمان، مربیان و کلیه کسانی که با آموزش و تربیت کودک و نوجوان سروکاردارند سودمند است. در این اثر کوشش شده روشهای نوین تدریس با تکنیکهای خلاقیت تلفیق گردند و روشهای نوینی در تدریس خلق شوند که منجر به شکوفاسازی خلاقیت گردند.

امین توضیح داد:کتاب روشهای شکوفاسازی خلاقیت بچه ها و نوجوانان برای نوبت اول پاییز 93 در144صفحه و با قیمت 7200 تومان از سوی انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا منتشر شده است.