دویدن چه کاری با مغز شما می نماید؟ - مجله پیامکی

اما یافته های جدید بسیاری از این تجربه های شهودی را تایید می نماید و نشان می دهد چگونه دویدن باعث کاهش استرس، افزایش تمرکز و بهبود روحیه شود.

بسیاری از روان شناسان دویدن را مادر همه چالش های روان شناختی می دانند. دویدن به طور مستقیم و موثری روی سلول های خاکستری مغز تاثیر گذاشته و آن ها را تحریک می نماید. به طوری که وضعیت ذهنی افراد به طور کامل تغییر پیدا می نماید و از افسردگی به شادابی، از حواس پرتی به تمرکز و از بی حوصله گی به قدرت تصمیم گیری می رسند. دقیقا انگار مغز را ریست نموده باشید.

ارتباط مرموز مغز و فعالیت بدنی

محققان علوم اعصاب آلمانی دست به یک آزمایش بزرگ زدند. آن ها از مغز شرکت نمایندگان در مسابقه دوی معروف TransEurope Foot Race قبل و پس از آن اسکن گرفتند. این مسابقات دوی ماراتن به مدت 64 روز و شب متوالی و با طی کردن مسافتی 3 هزار اقتصادی به انتها می رسد.

اولین یافته دانشمندان آلمانی، کوچک تر شدن بخش خاکستری مغز آن ها به اندازه 0.6 درصد است. این بخش به طور عادی با پیر شدن انسان هر سال 0.2 درصد کوچک تر می شود. در واقع، ماده خاکستری مغز بر اثر دویدن آغاز به منقبض شدن می نماید ولی پس از شش ماه دوباره به حالت عادی برمی شود.

تاثیرات دویدن انسان بر مغز بسیار بیشتر از وضعیت منقبض شدن ماده خاکستری است. بزرگ ترین فایده دویدن و تاثیر آن بر مغز، بازیابی قدرت ذهنی و کنترل امور است. موضوعی که با استفاده زیاد ما از دستگاه های همراه، در حال نابود شدن است.

در آزمایش سال 2018 دانشگاه میشیگان تعیین شد دویدن به مدت نیم ساعت می تواند آستانه فرکانس غشای مغز را بهبود دهد. به این معنی که فرد قدرت پردازش اطلاعات بالاتری خواهد داشت.

آزمایش های دو محقق دیگر از دانشگاه های ورزش لیتوانی و ناتینگهام ترنت نشان می دهد دویدن می تواند جنبه های عملکرد اجرایی مغز را بهبود بخشد. یعنی همان بخشی که باعث حواس پرتی، عدم تمرکز، چندکارگی، حل مسائل و توانایی مدیریت عوامل محیطی است.

خاموش کردن شبکه حالت پیش فرض

دیوید رایچلن در دانشگاه آریزونا با تصویربرداری از مغز قبل و بعد از دویدن به تفاوت های واضحی در فعالیت مغزی رسید. این تفاوت های مغزی در دوندگان جدی یا افرادی که به طور مستمر دوندگی می نمایند؛ بسیار بیشتر مشهود بوده و اسکن مغزی آن ها کاملا متفاوت است.

وقتی دانشمندان علوم اعصاب به آنالیز این اسکن های مغزی پرداختند؛ متوجه شدند بعضی از بخش ها و مناطق به طور هماهنگی افزایش فعالیت داشتند. این بخش ها بیشتر درگیر حافظه و عملنمودهای اجرایی مغز هستند.

افزون بر این، دانشمندان کشف کردند فعالیت بخش شبکه حالت پیش فرض (default mode network) کاهش فعالیت نسبی داشته است. این بخش بیشتر برای زمانی است که ما بیکار هستیم یا دچار حواس پرتی شدیم. شبکه حالت پیش فرض همان منبع موتولوگ شما است و تحریک نماینده ذهن سرگردان است. بعضی روانشناسان، بخش شبکه حالت پیش فرض را منشا افسردگی بالینی می دانند.

مطالعات دیوید رایچلن و همکارانش در دانشگاه آریزونا پیرامون فعالیت های مغزی نشات گرفته از دویدن، مقدماتی هستند و شاید مطالعات پیشرفته تری در آینده تایید کند دویدن یک نوع مراقبه ذهنی برای آگاهی بیشتر است. اسکن های مغزی نشان می دهد مراقبه و دویدن یک تاثیر مشابه روی مغز می گذارند.

ضد استرس و افسردگی

دویدن شبکه حالت پیش فرض مغز شما را خاموش و بخش های افزایش عملکرد اجرایی و تمرکز را روشن می نماید. همان چیزی که بسیاری از دوندگان به طور شهودی آن را تجربه و تایید کردند.

به همین دلیل، بسیاری از افراد به طور ناخودآگاه برای درمان افسردگی و استرس سراغ دویدن می روند یا بعضی افراد برای تمرکز بیشتر و انجام کارهای بسیار حیاتی دوست دارند کمی بدوند.

تحقیقات اخیر موسسه کارولینسکا در سوئد هم نشان می دهد دویدن باعث واکنش های شیمیایی در مغز شده که افسردگی بیولوژیکی را پس می زند.

هنگامی که شما استرس دارید؛ فرآیندهای متابیولیکی در کبد شما منجر به تبدیل اسید آمینه تریپتوفان به مولکولی به نام knyurenine می شود. این مولکول ها راه خود را به مغز شما یافته و در مکانی تجمع می نمایند که به استرس، افسردگی، اختلالات اظطرابی و اسکیزوفرنی مرتبط هستند.

اما هنگامی که ورزش می کنید؛ به ویژه اینکه نیم ساعت می دوید؛ سطح آنزیمی به نام کینورنین آمینوترانسفراز در عضلات شما بیشتر می شود. این آنزیم می تواند مولکول knyurenine را دوباره به اسید آمینه تجزیه کند تا از مغز خارج شود. مهم تر، اینکه مانع ورود مولکول های knyurenine به درون مغز می شود.

تاثیراتی مشابه مواد مخدر

در نگاه اول تعیین نیست چرا کار کردن عظلات پا باید تاثیر مستقیمی روی وضعیت روانی شما داشته باشد. یک ارتباط مرموز میان مغز و بدن که یادآوری می نماید هر عضو بدن می تواند مغز شما باشد و روی آن تاثیرگذار است.

دویدن خلق و خوی بعضی افراد هم را تغییر می دهد و به طرز شگفت انگیزی شادمان، خندان، شاد، خوش رفتار، شکیبا و شکست ناپذیر می شوند. همان تاثیراتی که بعضی مواد مخدر بر مغز انسان دارند.

مطالعاتی در دهه 1980 تا 1990 انجام شد که نشان می داد بر اثر دویدن، سطح بتا اندورفین در جریان خون بیشتر می شود. بتا اندورفین همان ماده ای است که با مواد مخدر در بدن فعال شده و اثرا بیولوژیکی مشابهی دارد.

این فرضیه در آن سال ها به نام endorphin rush معروف بود و البته اشکالاتی داشت. مثل اینکه چطور وقتی خون نمی تواند از سد مغز عبور کند؛ افزایش سطح بتا اندورفین می تواند روی عملکرد ذهنی اثر بگذارد.

در سال 2008، دانشمندان علوم اعصاب آلمان با تصویربرداری های مغزی نشان دادند دو ساعت پس از دویدن، سطح بتا اندورفین در غشای مغزی افزایش پیدا می نماید.

بسیاری از مطالعات و تحقیقات پیرامون ارتباط مغزی و فعالیت های بدنی در سطح مقدماتی و فرضیه هستند اما بی شک دویدن می تواند تاثیر عمیقی بر سلامت روحی و روانی افراد داشته باشد.

منبع