بزرگترین کشورهای دنیا؛ از دماغه هورن تا قطب شمال
به گزارش مجله پیامکی، بزرگترین کشورهای جهان از دماغه هورن (جنوبی ترین نقطه خشکی مجمع الجزایر تیرا دل فوئگو) گرفته تا قطب شمال، با زیبایی ها، حیات وحش و آب و هوای منحصر به فردش همیشه انسان ها را محسور خود نموده است. به طور کلی، بزرگترین کشورهای جهان متشکل از جنگل های بارانی، تندرا (دشت های بی درخت)، کوهستان، دره، ساحل و بیابان هستند.
برای آشنایی با بزرگترین کشورهای جهان، سری به پنج قاره پهناور زمین خواهیم زد تا از جغرافیا و شرایط جوی آن ها آگاه شویم. شرایط زیست محیطی زمین، به طور تعجب برانگیزی همیشه در حال دگرگونی است. تاریخ به ما آموخته است که مرزهای سیاسی کشورها با گذر زمان، به طور چشمگیری دست خوش تغییر شده است. طی دهه های آینده، کسی چه می داند که بزرگترین کشورهای جهان کدام ها خواهند بود؟
وقتی 11.5 درصد از کل اراضی زمین متعلق به یک کشور جهان، یعنی روسیه است، جای تعجبی هم ندارد که کشور الجزایر با وجود این که خود دهمین کشور پهناور جهانست، هفت برابر کوچکتر از روسیه باشد. اگر 10 کشور بزرگ جهان را کنار هم قرار دهیم، مجموع وسعت آن ها، 49٪ از کل مساحت 149 میلیون کیلومتر مربعی این کره خاکی را تشکیل خواهد داد. در ادامه با 10 کشور وسیع جهان آشنا خواهیم شد. همراه خبرنگاران باشید.
10. الجزایر
الجزایر با مساحت 2.38 میلیون کیلومتر مربع، دهمین کشور بزرگ جهان به لحاظ وسعت و نیز تنها کشور آفریقایی حاضر در فهرست ما است. الجزیره که در آفریقای شمالی واقع شده، طول سواحل مدیترانه ای آن به 998 کیلومتر می رسد. 90 درصد از این کشور، متشکل از صحرا و بیابان است که بیشتر بیابان هایش در ارتفاع بسیار بالایی (از سطح دریا) قرار دارند. مرزهای شمالی الجزایر، پوشیده از رشته کوه های تل اطلس است و نواحی داخلی اش که صدها متر بالاتر از سطح دریا واقع شده اند، عمدتاً توسط صحرای بزرگ آفریقا احاطه شده است. این صحرای بزرگ تا جنوب کشور و آن سو تر از مرز هایش با نیجر و مالی نیز گسترده شده است.
9. قزاقستان
کشور قزاقستان با وسعتی به بزرگی 2.72 میلیون کیلومتر مربع، متشکل از دشت ها و مراتع بسیاری است. این کشور دارای آب و هوایی خشک و خنک، اما نه کاملا بیابانی، در بیشتر ماه های سال است. قزاقستان در طول سال، شرایط آب و هوایی مختلفی را تجربه می نماید؛ به طوری که دمای هوای این کشور به اندازه همسایه شمالی اش، روسیه چندان سرد نمی گردد. این کشور قبلاً بخشی از اتحاد جماهیر شوروی محسوب می شد. شوروی نیز در بیشتر دوران قرن بیستم، بزرگترین کشور جهان به شمار می رفت. اکنون قزاقستان معروف به بزرگترین کشور محصور در خشکی یا بدون دریای جهان و تنها کشور محصور در خشکی حاضر در فهرست ما است.
8. آرژانتین
آرژانتین به لحاظ جمعیتی، سی و دومین کشور بزرگ جهان، به لحاظ وسعت، هشتمین کشور بزرگ جهان و در نهایت بزرگترین کشور اسپانیایی زبان جهان به شمار می رود. این کشور که مساحتی به بزرگی 2.78 کیلومتر مربع دارد، دارای جغرافیا و آب و هوایی بسیار مختلف و گوناگون نیز هست. در شمال این کشور شاهد آب و هوایی مرطوب و حاره ای هستیم و در جنوبش سرما و یخبندان حکم فرما است. پاتاگونیا در جنوب آرژانتین که یکی از زیباترین و خطرناک ترین مناطق روی زمین است، از کوه های آند تا اقیانوس اطلس گسترده شده است. قسمت جنوبی آرژانتین که معروف به دماغه هورن است، یکی از طوفانی ترین مناطق روی زمین محسوب می گردد.
7. هند
مرزهای هند طی قرن گذشته چندین بار دست خوش تغییر شده است؛ حتی هم اکنون نیز هند مدعی است که نواحی شمالی کشمیر، متعلق به این کشور است. چندین سال است که بر سر مالکیت کشمیر، بین هند و پاکستان جنگ و نزاع وجود دارد. با این حال، بدون احتساب کشمیر، مساحت هند چیزی در حدود 3.29 میلیون کیلومتر مربع است. چین، پاکستان، بنگلادش و نپال، هر یک دارای مرزهای مشترک با هند هستند. جغرافیای این کشور از کوه های با شکوه هیمالیا تا سواحل استوایی شبه جزیره جنوبی اش گسترده شده است. به لحاظ زمین شناسی، هند در شبه قاره خودش واقع شده است. همچنین، مطالعات زمین شناسی نشان می دهد که این کشور و همسایگان نزدیکش، زمانی توسط یک دریا از آسیا جدا شده اند.
6. استرالیا
استرالیا با 4.4 میلیون کیلومتر مربع وسعت بیشتر از هند، ششمین کشور بزرگ جهان به شمار می رود. این کشور با مساحتی بالغ بر 7.69 میلیون کیلومتر مربع، دو برابر بزرگتر از هند است. استرالیا با اختلاف زیادی، بزرگترین کشور قاره اقیانوسیه محسوب می گردد. این کشور به قدری بزرگ است که نمی توان به آن لقب جزیره را داد؛ در واقع، استرالیا سرزمینی به بزرگی یک قاره است.
بیشتر جمعیت این کشور در شهرهای ساحلی مانند سیدنی در شرق و پرت در غرب زندگی می نمایند. البته برای این کار دلایلی منطقی وجود دارد؛ اوت بک یا نواحی بیابانی استرالیا که یکی از خشک ترین و گرم ترین نواحی روی زمین است، مکان مناسبی برای زندگی محسوب نمی گردد. استرالیا علاوه بر جغرافیا و آب و هوای منحصر به فردش، به خاطر حیات وحش بی نظیر و گاهاً مرگبارش نیز شهره خاص و عام است.
5. برزیل
برزیل با مساحتی بیش از 8.51 میلیون کیلومتر مربع، بزرگترین کشور آمریکای جنوبی محسوب می گردد. همچنین بخش های عمده بزرگترین جنگل های بارانی روی زمین، یعنی جنگل های آمازون نیز در این کشور واقع شده است. جنگل های آمازون به قدری متراکم و وسیع هستند که کاوشگران و دانشمندان، انسان هایی با قبایل مختلف درون آن کشف نموده اند که هرگز با جهانی بیرون ارتباط نداشته اند. با این حال، به اعتقاد دانشمندان ممکن است هنوز هم قبایلی در آمازون وجود داشته باشند که کشف نشده اند.
برزیل در نواحی شرقی اش، دارای سواحل اقیانوس اطلس به طول 8000 کیلومتر نیز هست. بیشتر شهرهای این کشور، از جمله ریو دو ژانیرو و سائو پائولو در طول این سواحل و دور از جنگل های وسیع آمازون بنا نهاده شده اند.
4. چین
چین، آمریکا و کانادا هر یک مقداری کمتر از 7٪ سطح کره زمین را تشکیل می دهند. از میان این سه کشور، چین با حدود 9.6 میلیون کیلومتر مربع وسعت، با اختلاف کمی، کوچک ترین آن ها محسوب می گردد. چین با 14 کشور مختلف، از جمله افغانستان در شرق، روسیه در شمال و ویتنام در جنوب مرز مشترک دارد.
مردم و نیز آب و هوای این کشور، به طور قابل توجهی متفاوت و گوناگون است. در شمال چین، دمای هوا در حد قطب شمال سرد می گردد، در مرکز این کشور صحرای گوبی که چهارمین صحرای بزرگ جهان نیز هست واقع شده است و نهایتاً در جنوب چین معمولاً آب و هوایی استوایی بر محیط حاکم است. چین با بیش از 1.35 میلیارد نفر جمعیت، 56 گروه نژادی مختلف داشته و هجدهمین کشور پرجمعیت مسلمان و نوزدهمین کشور پرجمعیت مسیحی جهان نیز محسوب می گردد. همچنین تعداد دکترهای چین با 1.9 دکتر از هر هزار نفر، از کل جمعیت کشور قطر بیشتر است.
3. آمریکا
آمریکا با 9.63 میلیون کیلومتر مربع مساحت، کمی بزرگتر از چین و اندکی کوچکتر از کانادا است. آمریکا که از جنوب با مکزیک و از شمال با کانادا هم مرز است، جغرافیا و حیات وحش بسیار گسترده و گوناگونی دارد. آمریکا دارای سه بخش مختلف است. بخش غربی کوه های راکی، ایالت های نزدیک اقیانوس آرام که معروف به داشتن آب و هوایی یکسان در طول سال هستند و سواحل طولانی کرانه کالیفرنیا. دشت های وسیعی که مابین کوه های راکی و رودخانه می سی سی پی آمریکا قرار دارند و از کانادا تا مکزیک گسترده شده اند، از جمله حاصلخیزترین نواحی جهان به شمار می رود. در نهایت، شهرهای لب ساحلی و مناطق شرقی رودخانه می سی سی پی، یکی از مهم ترین مراکز و قطب های صنعتی و مالی آمریکا محسوب می گردد.
2. کانادا
کانادا با 9.984 میلیون کیلومتر مربع مساحت، بزرگترین کشور نیمکره غربی زمین بوده و با 202.080 کیلومتر خط ساحلی، بزرگترین سواحل جهان را در اختیار دارد. تراکم جمعیت این کشور 4 نفر بر هر کیلومتر مربع است. این بدان معناست که کانادا برای تک تک جمعیت 35 میلیونی نفری اش، 24 هکتار زمین دارد.
کانادا بین قطب شمال و آمریکا واقع شده است و وسعت تندرای یخ زده آن تا مدار قطب شمال گسترده شده است. کوه های راکی مانند آمریکا، در کانادا نیز از شمال تا جنوب امتداد یافته اند و در دشت های وسیعش، غلات و کانولا به کرات یافت می گردد. از آن جایی که شهرهای تورنتو، مونترئال و پایتخت کانادا، یعنی اُتاوا در شرق این کشور واقع شده اند، از نقاط شرقی کانادا با عنوان قلب کشور یاد می گردد.
1. روسیه
روسیه با مساحت 17.1 میلیون کیلومتر مربعی اش، به راحتی تمامی کشورهای جهان را پشت سر می گذارد. در واقع اگر 7 میلیون کیلومتر مربع از مساحت روسیه کاسته می شد، این مکان باز هم بزرگترین کشور جهان به شمار می رفت؛ حتی قسمت کاسته شده آن نیز هفتمین کشور بزرگ جهان محسوب می شد!
روسیه هم مانند چین، با 14 کشور مختلف جهان مرز مشترک دارد. روسیه برخلاف چین، نواحی استوایی و حاره ای ندارد اما با این حال، در بیشتر نقاط جنوبی این کشور، شاهد آب و هوایی مرطوب و تابستانی هستیم. تایگا که بزرگترین زیست بوم روی زمین است، از شرق کانادا تا بیشتر نواحی شمال روسیه گسترده شده است. در اعماق جنگل ها و تندراهای یخ زده روسیه، ذخایر نفتی بسیار زیادی نهفته است. البته به دلیل هزینه های بالای استخراج این منابع، بخش اعظمی از ذخایر نفتی روسیه دست نخورده باقی مانده است.
منبع: کجارو / worldatlas.com