این 5 استان بیشترین کاهش بارندگی را داشتند ، زور بارندگی به خشکسالی نرسید!
به گزارش مجله پیامکی، دو هفته تا سرانجام سال آبی به جای مانده و آمارها از تداوم کم باشی و تنگنای منابع آبی حکایت دارد. اطلاعات رسمی نشان می دهد بارندگی های سال آبی جاری 4 درصد بیشتر از سال قبل بوده و ذخیره سدها هم 14 درصد رشد نموده؛ اما این آمارها همچنان نسبت به میانگین بلندمدت ارقام پایینی است.
به گزارش خبرنگاران، روایت آمارها از شرایط بارندگی و ذخایر آب در سدهای کشور این است که خشک سالی همچنان ادامه دارد و باید به همزیستی مسالمت آمیز با کم آبی ادامه داد.
آخرین آمارهای وزارت نیرو نشان می دهد از ابتدای سال آبی 1402 - 1401 تا به امروز (اول مهر 1401 تا شامگاه 18 شهریور 1402) میانگین ارتفاع ریزش های جوی کشور به 210.3 میلی متر رسیده که این اندازه نسبت به مدت مشابه در سال قبل 4 درصد بیشتر است؛ اما همچنان در قیاس با میانگین دوره های مشابه بلندمدت، 15 درصد کاهش نشان می دهد. در حقیقت، باوجود بهبود 4 درصدی بارندگی در سال آبی جاری، همچنان میانگین بارش های کشور از میانگین بارش های 54 سال اخیر کمتر است و همین مسئله، تداوم کم بارشی و استمرار خشک سالی را تأیید می نماید. در این میان، گرچه با سیاست های حوزه مدیریت آب، ذخیره سدها بهبود پیدا نموده؛ اما همچنان شرایط به گونه ای است که باید مدیریت مصرف آب و اصلاح الگوی مصرف را جدی گرفت.
کارنامه بارندگی
بر اساس اطلاعات تجمیعی وزارت نیرو، میانه بارندگی سالانه در ایران در 54 سال اخیر حدود 250 میلی متر است و با فرض شرایط نرمال بارش در دو هفته آینده، پرونده سال آبی جاری با کاهش 15 درصدی نسبت به میانگین 54 ساله بسته خواهد شد. البته، آنالیز شرایط بارش ها به تفکیک استان های 31 گانه حاکی از این است که باوجود کاهش 15 درصدی بارش در مقایسه با بلندمدت، بعضی استان ها شرایط بسیار وخیم تری را تجربه نموده اند و در مقابل استان هایی نیز با بهبود بارندگی روبرو بوده اند. طبق آمارهای رسمی، در سال آبی جاری، بیشترین افت بارش نسبت به دوره بلندمدت مربوط به استان خراسان رضوی بوده که بارش های آن 46 درصد کمتر بوده و در مقابل استان ایلام با افزایش 27 درصدی بارندگی نسبت به میانگین 54 ساله، برترین شرایط را ازنظر تغییرات بارشی تجربه نموده است. بر اساس آمارهای بارندگی، در سال آبی 1402-1401 فقط 9 استان کشور شاهد رشد بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت بوده اند و اندازه بارندگی در 22 استان، همچنان کمتر از میانگین بلندمدت بوده است. از میان استان های دارای بارندگی بهتر، استان های ایلام، کهگیلویه و بویراحمد بوشهر، خوزستان و چهارمحال بختیاری رشد دو رقمی بارش ها نسبت به میانگین 54 ساله را تجربه نموده اند و در مقابل استان های خراسان رضوی، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، قزوین و تهران شاهد بیشترین اندازه کاهش بارندگی بوده اند.
تغییر بارش استان های مختلف کشور نسبت به میانگین 54 ساله | |||
برترین شرایط | بدترین شرایط | ||
نام استان | درصد تغییر | نام استان | درصد تغییر |
ایلام | 27 درصد | خراسان رضوی | 46- درصد |
کهگیلویه و بویر احمد | 23 درصد | هرمزگان | 35- درصد |
بوشهر | 20 درصد | سیستان و بلوچستان | 35- درصد |
خوزستان | 16 درصد | قزوین | 31- درصد |
چهارمحال بختیاری | 15 درصد | تهران | 30-درصد |
تراز آبی سدها
گرچه آمارهای بارندگی چندان مساعد نیست و میانگین بارش ها در سال آبی جاری فقط 4 درصد بهبود پیدا نموده است؛ اما در حوزه ذخیره آبی سدها، شرایط مساعدتر بوده و با حجم آب موجود در مخازن سدها 14 درصد افزایش یافته است. این اتفاق، از یک سو ناشی از افزایش قابل توجه ورودی آب به سدها به واسطه رشد بارش در ارتفاعات مشرف بوده و از سوی دیگر به علت مدیریت انقباضی در رهاسازی آب از مخازن به خصوص برای مصارف کشاورزی، موجودی آب در سدها بیشتر شده است. بر اساس آمارهای وزارت نیرو، اندازه ورودی آب به مخازن سدهای کشور از ابتدای سال آبی تا به امروز معادل 38 میلیارد و 800 میلیون مترمکعب بوده که در قیاس با سال گذشته 27 درصد افزایش نشان می دهد. در مقابل، اندازه کل خروجی آب از مخازن سدهای کشور در این بازه زمانی 35 میلیارد و 180 میلیون مترمکعب نسبت به مدت مشابه سال قبل 18 درصد افزایش داشته که 9 واحد درصد کمتر از ورودی آب است. برآیند این اتفاق، رشد 14 درصدی موجودی آب در مخازن سدها و بهبود پرشدگی آنها بوده است به گونه ای که در شرایط فعلی، باوجود 22 میلیارد و 620 میلیون مترمکعب آب در سدها، 46 درصد ظرفیت مخازن سدها پر و 54 درصد مخازن خالی است.
عنوان | سال جاری (مترمکعب) | پارسال (مترمکعب) | درصد تغییر |
ورود آب به مخازن سدها | 38.800.000.000 | 30.470.000.000 | 27 |
خروج آب از مخازن سدها | 35.180.000.000 | 29.780.000.000 | 18 |
حجم آب موجود در مخازن | 22.620.000.000 | 19.850.000.000 | 14 |
اندازه پرشدگی سدهای کشور | 46 | 40.3 | 14 |
سدهای خوش شانس
سد | درصد اختلاف موجودی آب با سال قبل |
اکباتان، آبشینه | 764 |
کرخه | 148 |
ایلام | 134 |
زاینده رود | 128 |
سدهای کم شانس
سد | درصد اختلاف موجودی آب با سال قبل |
رودبال داراب | 98- |
طرق خراسان رضوی | 70- |
چاه نیمه های سیستان | 68- |
وشمگیر گلستان | 67- |