نقش شهرداری ها در توسعه گردشگری - مجله پیامکی

خراسان رضوی امروزه کمتر شهری را می توان بدون رویکرد و نگرش توسعه توریستی مدیریت کرد. رویکرد توریستی و توجه ویژه به آن به وسیله شهرداران، باعث می گردد شهری زیبا، مجذوب کننده، سرزنده و پویا داشته باشیم و شهر همانند مغناطیسی توریستان، سرمایه گذاران را به سوی خود خواهد کشاند. لذا تحول شهری و متعاقب آن تحول مالی و فرهنگی، اجتماعی در شهرها بدون توجه به مقوله ارزشمند و مهم توریستی امری نشدنی است.

احمد دیناری، معاون سرمایه گذاری و تأمین منابع اداره کل میراث فرهنگی، توریستی و صنایع دستی خراسان رضوی در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده، در مورد روینمودهای شهردار شهری همانند مشهد آورده است:

چنانچه در حال حاضر شهردار هستید و ویژگی ها یا روینمودهایی را که در ادامه این یادداشت به آن ها اشاره خواهم کرد ندارید، بدانید که یک مدیر شهری کاملا معمولی خواهید بود.

اولین رویکرد شهردار شهری همانند مشهد باید رویکرد زیباسازی و فضاهای شهری را در بر گیرد. با توجه به تخریب روز افزون جنگل ها، مراتع و فضاهای سبز در شهرها و پیرامون آن ها به دلایل مختلف ناشی از سوء مدیریت، رفتارهای غیر مسئولانه بعضی شهروندان، بلایای طبیعی و… و به موازات آن افزایش خودرو و وسایل نقلیه شهری، ترافیک و افزایش آلودگی های زیست محیطی، عملا زندگی شهروندان در شهرها دچار چالش های فراوانی شده و در بسیاری از این سکونتگاه ها حداقل سرانه فضای سبز نیز برای شهروندان مهیا نیست.

لذا یک مدیر شهری خلاق، مسئول و دلسوز باید توسعه فضای سبز و افزایش سرانه آن در بین شهروندان، زیباسازی شهر به ویژه ورودی شهر که توجه هر توریست را در بدو ورود به سوی خود جلب می نماید، بعلاوه راه اندازی کمپین اجتماعی درختکاری و برنامه ریزی برای کاشت حداقل یک اصله نهال به ازای هر شهروند در طول دوره مدیریت شهری را در برنامه ها و اقدامات اجرایی خود قرار دهد؛ چراکه این اقدام و رویکرد ارزشمند می تواند شهرداران را از یکدیگر متمایز و رضایت شهروندان را به ارمغان آورد.

دومین رویکرد مورد توجه شهرداران باید رویکرد توریستی باشد. امروزه کمتر شهری را می توان بدون رویکرد و نگرش توسعه توریستی مدیریت کرد. رویکرد توریستی و توجه ویژه به آن به وسیله شهرداران، باعث می گردد شهری زیبا، مجذوب کننده، سرزنده و پویا داشته باشیم و شهر همانند مغناطیسی توریستان، سرمایه گذاران را به سوی خود خواهد کشاند. به همین علت تحول شهری و متعاقب آن تحول مالی و فرهنگی، اجتماعی در شهرها بدون توجه به مقوله ارزشمند و مهم توریستی امری نشدنی است.

سومین رویکردی که در شهرها به ویژه مشهد باید شهرداران به آن توجه داشته باشند رویکرد برندسازی شهری است. چنانچه فردی به عنوان کاندیدای شهرداری برنامه عملیاتی را به منظور برندسازی شهری با رویکرد توریستی به اعضای شورای شهر ارائه ننموده و در زمان فعالیت نیز به این موضوع توجهی ننموده باشد و این مورد را ملاک عمل در حوزه مدیریت شهری قرار ندهد، صرفا تکرار مکررات نموده و مشغول انجام کارهای تکراری سایر مدیران شهری شده است.

برنامه عملیاتی برندینگ شهری با رویکرد و با استفاده از ظرفیت های توریستی شهر، باعث بهتر دیده شدن شهر، اشتهار، جذب توریستان و عایدیهای مالی پایدار و پویایی خواهد شد و یاری می نماید تا شهر یادگاری ماندگار برای مراجعه کنندگان داشته باشد و تصویر ذهنی مثبتی را در آن ها ایجاد کند. شهر باید در زمان مدیریت فردی مطلع به حوزه های گفته شده حرفی برای گفتن داشته باشد و باید بتوان با یک صفت ممتاز از آن یاد کرد. برای مثال شاندیز؛ شهر شیشلیک، نشتیفان؛ شهر آسبادهای تاریخی، لالجین؛ شهر سفال، مشهد؛ قبله دل ها، نیویورک؛ شهری که هرگز نمی خوابد یا شهر زنده، بیروت؛ عروس خاورمیانه، نیس؛ شهر بازنشستگان، پاریس؛ موزه شهر یا شهر عشاق، تنکابن؛ شهسوار توریستی ایران، نیشابور؛ شکوه تمدن ایران.

این در صورتی است که شهرهایی چون تهران، شیراز، اهواز، تبریز، اصفهان، همدان، یزد، کرمان، ساری، رشت، کرج، گرگان، ارومیه، بندرعباس، سنندج، رامسر، چالوس، بیرجند و… عناوینی برای یادآوری خود ندارند.

رویکرد بعدی که باید مورد توجه مدیریت شهری و شهردار یک منطقه به ویژه مشهد باشد رویکرد سرمایه گذاری است. کسب عایدی به وسیله صدور پروانه ساختمانی، پایانکار، عوارض و سایر روش ها جزء راهکارهای جاری، معمول و پیش پا افتاده مدیران شهری برای کسب عایدی بوده و فاقد هرگونه خلاقیت مدیریتی است.

شهردار یک شهر باید خلاق بوده و نگاهی توسعه ای داشته باشد و با استفاده از ظرفیت و توان تیم های متخصص، مجرب و خلاق و با هم افزایی با سایر دستگاه های اجرایی ذی ربط نسبت به احصای فرصت ها و بسته های سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقدام و به وسیله ارتباطات گسترده، دو سویه و مثبت داخلی و خارجی و حضور در رویدادهای ملی و بین المللی، سرمایه گذاران توانمند را جهت سرمایه گذاری در این فرصت ها و بسته ها جذب کند تا سرمایه به سمت و سوی شهری با مدیریت فرد راهنمایی و فرصت های کارآفرینی و اشتغالزایی نیز مهیا گردد؛ چراکه در این صورت می توان شاهد شهری پویا، زنده و دارای مالی قوی بود.

آخرین رویکرد مهم به نظر من در حوزه شهردار بودن توجه به رویکرد رویدادی است. رویدادهای مختلفی همانند گردهم آیی ها، نشست های تخصصی، سمینارها، همایش ها، کنفرانس ها، نمایشگاه ها و جشنواره ها آبستن و بستر روابط دوسویه، تعاملات اداری، اجرایی و بازاریابی، معرفی ظرفیت های شهری و… هستند و یک مدیر شهری هوشمند و خلاق همیشه باید از تخصص و تجارب خود در این زمینه و یا تیم ها و مجموعه های فعال در زمینه طراحی و اجرای رویدادها بهره برده و نسبت به تهیه تقویم رویدادهای شهر در یک افق حداقل چهارساله اقدام و این رویدادها را با استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی، تشکل های مردم نهاد، رسانه ها و شهروندان طبق یک برنامه اجرایی و عملیاتی معین برگزار کند. حضور در رویدادهای سایر شهرهای کشور و خارج از کشور نیز بسیار مهم بوده و نقش بسزایی در بهره برداری بهینه از رویدادها دارد.

البته ذکر این نکته لازم است که در کلیه روینمودهای فوق، استفاده حداکثری از قدرت و ظرفیت رسانه های محلی، منطقه ای و ملی، یاری شایانی به تحقق اهداف از پیش برنامه ریزی و مشخص شده مدیران شهری دارد. لذا انجام کارهای تکراری و دچار روزمرگی شدن، صفت مدیران شهری بی اثر است. فرد به عنوان شهردار باید خلاق و غیرقابل جایگزین باشد و همیشه اثر و یادگاری ماندگار از دوره مدیریت شهری خود بر جای بگذارد.