هر آنچه از هوش مصنوعی گروک 3 (Grok 3) می دانیم
به گزارش مجله پیامکی، هوش مصنوعی (AI) با سرعتی باورنکردنی در حال پیشرفت است و هر نسخه نو، ما را بیش از پیش شگفت زده می نماید. حالا نوبت به هوش مصنوعی گروک 3 (Grok 3) رسیده، مدل نوی که قرار است مرزهای توانایی های هوش مصنوعی را جابه جا کند. اما این هوش مصنوعی نو دقیقا چه ویژگی هایی دارد؟ چقدر از نسخه های قبلی پیشرفته تر شده و آیا می تواند رقیبی جدی برای دیگر مدل های مطرح مثل چت جی پی تی باشد؟ در این مطلب، هر آنچه تا به امروز درباره هوش مصنوعی گروک 3 منتشر شده را آنالیز می کنیم تا ببینیم این مدل نو چه تحولاتی را در دنیای هوش مصنوعی رقم خواهد زد.
بعد از اینکه ایلان ماسک هفته پیش پیشنهاد خرید OpenAI را ارائه داد، هوش مصنوعی گروک 3 را به وسیله شرکت خود یعنی، xAI منتشر کرد و آن را قدرتمندترین هوش مصنوعی در دنیا در حال حاضر نامید. اگر ارزیابی های نسخه نمایشی زنده درست باشد، او ممکن است حق داشته باشد!
گروک 3 وارد زمینه در حال توسعه مدل های استدلال می گردد و با هوش مصنوعی چت جی پی تی شرکت OpenAI و هوش مصنوعی دیپ سیک (Deep Seek) رسما رقابت می نماید. برخلاف مدل های عمومی مانند چت جی پی تی که به طور مستقیم پاسخ ها را فراوری می نمایند، مدل های استدلالی فرآیند تفکر خود را نشان می دهند و مسائل را مرحله به مرحله تجزیه و تحلیل می نمایند تا به نتیجه برسند. با این حال، به نظر می رسد ایلان ماسک، گروک 3 را به عنوان هم یک مدل استدلالی و هم یک هوش مصنوعی عمومی معرفی می نماید. در حقیقت هوش مصنوعی گروک با خاموش بودن حالت فکر (که در ادامه بیشتر شرح داده می گردد)، مانند برنامه هوش مصنوعی GPT-4o یا هوش مصنوعی کلود 3.5 Sonnet عمل می نماید؛ سریع، محاوره ای و مناسب برای وظایف عمومی. اما فعال کردن حالت تفکر، آن را به یک مدل استدلال تبدیل می نماید.
اگر پیروز نشده اید یک ساعت نمایش زنده مربوط به این هوش مصنوعی تازه را دیدن کنید، جای نگرانی نیست؛ چرا که در این مطلب کوشش می کنیم نکات مهم این رویداد هیجان انگیز را نیز شرح دهیم. بعلاوه تا حد امکان این مدل هوش مصنوعی رایگان را با سایر برنامه های هوش مصنوعی مشابه مقایسه می کنیم.
هوش مصنوعی گروک 3 چیست؟
هوش مصنوعی گروک 3 مخلوق تازه شرکت xAI محسوب می گردد که به عنوان یک رقیب جدی برای برنامه های هوش مصنوعی شناخته شده پیشرفته است. تیم xAI می گوید که این مدل 10 تا 15 برابر قدرتمندتر از Grok 2 بوده و بر اساس معیارهای ارائه شده در دمو، ممکن است واقعا در برابر برترین مدل های بازار حرف های بهتری برای گفتن داشته باشد.
مدل های استدلال چگونه متفاوت هستند؟
اگر از ChatGPT، Claude یا هوش مصنوعی جمینای استفاده نموده اید، با نحوه کار بیشتر مدل های هوش مصنوعی آشنا هستید: شما یک سوال می پرسید، آن ها پاسخی را فراوری می نمایند و تمام!
مدل های استدلال مانند گروک 3 رویکرد متفاوتی دارند. به جای این که بلافاصله یک پاسخ را ارائه دهند، مسائل را مرحله به مرحله تجزیه و تحلیل می نمایند، افکار میانی خود را نشان می دهند و حتی خروجی خود را قبل از ارائه پاسخ نهایی تصحیح می نمایند. این ویژگی آن ها را برای کارهایی مانند ریاضی، کدنویسی و حل مسائل دنیای واقعی قدرتمند می نماید.
هوش مصنوعی گروک 3 مینی
واقعیت امر همه وظایف، به استدلال کامل گروک 3 احتیاج ندارند. گروک 3 مینی برای سرعت و استفاده کمتر از منابع بهینه شده است، در حالی که هنوز قابلیت های استدلال گروک 3 را حفظ می نماید. گروک 3 مینی می تواند به ویژه برای توسعه دهندگانی که می خواهند هزینه های خود را در استفاده از توکن در حین استفاده از API بهینه نمایند، مفید باشد.
ما بعلاوه می توانیم به گروک 3 مینی سوئیچ کنیم تا در رابط چت، پاسخ سریع تری را دریافت کنیم. بر اساس آزمایش ها، این مدل رسما سوالات زیادی وجود نخواهد داشت که نتواند به آن ها پاسخ دهد.
گروک 3 حالت تفکر (Think mode)
حالت تفکر، یک تنظیم اختیاری به شمار می رود که فرآیند استدلال چند مرحله ای گروک 3 را فعال می نماید. به جای اینکه هوش مصنوعی به طور مستقیم به پاسخ برسد، مسائل را به مراحل کوچکتر تقسیم می نماید، راه چاره های مختلف را ارزیابی نموده و پاسخ خود را قبل از خروجی نهایی اصلاح می نماید.
این حالت به ویژه برای حل مسائل پیچیده، اثبات های ریاضی، چالش های کدنویسی و وظایف مبتنی بر منطق مفید به نظر می رسد. این حالت، تفکر ساختاری انسانی را تقلید می نماید و آن را برای موقعیت هایی که کیفیت استدلال بیشتر از سرعت مهم است، ایده آل می سازد.
به طور کلی تیم توسعه xAI، در حال معرفی گروک 3 به عنوان یک مدل استدلال و یک مدل عمومی است. زمانی که حالت تفکر خاموش باشد، گروک 3 بیشتر شبیه به GPT-4o یا Claude 3.5 Sonnet عمل می نماید؛ سریع، گفتگویی و بهینه شده برای استفاده عمومی. اما زمانی که حالت تفکر در گروک 3 فعال می گردد، به حالت استدلال تغییر پیدا نموده و مسائل پیچیده را مرحله به مرحله تجزیه و تحلیل می نماید.
این رویکرد ترکیبی هنگامی که به معیارها نگاه می کنیم، حتی بیشتر تعیین می گردد. xAI فقط گروک 3 را با مدل های استدلال مانند ChatGPT یا دیپ سیک مقایسه نکرد، بلکه آن را در برابر مدل های عمومی مانند کلود نیز آزمایش کرد. این رویه نشان می دهد که آنها می خواهند در هر دو دسته رقابت نمایند، به جای این که مدل گروک 3 صرفا به یک دسته محدود گردد.
هوش مصنوعی گروک 3 با حالت Big Brain
حالت Big Brain، بالاترین عملکرد گروک 3 محسوب می گردد که منابع محاسباتی اضافی را برای مدیریت کارهای پرتقاضا تخصیص می دهد.
این حالت هنگامی که فعال گردد، گروک 3 زمان بیشتری را برای پردازش پرسش ها صرف می نماید اما دقت بالاتر، بینش های عمیق تر و پاسخ های دقیق تری را ارائه می دهد. این حالت به ویژه برای تحقیقات علمی، وظایف AI چند لایه و سناریوهای حل مسئله بسیار پیچیده مفید است که در آن استدلال استاندارد امکان دارد کافی نباشد.
گروک 3 دیپ سرچ (DeepSearch)
جستجوی عمیق یا دیپ سرچ، ابزاری تحقیقاتی داخلی xAI محسوب می گردد که به گروک 3 این امکان را می دهد تا در محیط وب جستجو، منابع را تایید و اطلاعات به روز را قبل از فراوری پاسخ ترکیب کند.
بر خلاف مدل های استاندارد هوش مصنوعی که به داده های از پیش آموزش دیده وابسته اند، جستجوی عمیق اطلاعات تازه ای را وارد می نماید و آن را برای اخبار، روندهای بازار، تحقیقات فنی و صحت سنجی ایده آل می سازد. این حالت، گروک 3 را به عنوان رقیبی برای تحقیقات عمیق جمینای و تحقیقات عمیق OpenAI قرار می دهد.
چگونه هوش مصنوعی گروک 3 ساخته شد؟
گروک 3 بر پایه به روزرسانی های زیرساختی عمده، تکنیک های تازه آموزش و یک افزایش چشمگیر در قدرت محاسباتی ساخته شده است. این مدل هوش مصنوعی بر خلاف پیشینیان خود، که روی سخت افزار نسبتا محدود آموزش دیده بودند، xAI حالا یکی از بزرگترین خوشه های آموزشی هوش مصنوعی در دنیا را برای پشتیبانی از توسعه گروک 3 ساخته است.
کلوسس؛ ابررایانه سفارشی xAI
یکی از بزرگ ترین چالش ها در آموزش مدل های هوش مصنوعی در مقیاس بزرگ، در دسترس بودن محاسبات محسوب می گردد. برای دور زدن این مشکل، xAI کلاستر ابررایانه خود را به نام کلوسس ساخت (شما می توانید انبار را در تصویر بالا ببینید).
مرحله اول، در تنها 122 روز تکمیل شد و 100,000 GPU H100 را به کار گرفت و آن را به یکی از بزرگ ترین کلاسترهای آموزش هوش مصنوعی در دنیا تبدیل کرد. در مرحله دوم، xAI ظرفیت محاسباتی را در 92 روز دیگر دو برابر کرد. این زیرساخت اجازه می دهد آموزش مستمر انجام گردد؛ به این معنی که گروک 3 هنوز در حال بهبود در زمان واقعی است؛ چرا که کاربران بیشتری با آن تعامل دارند.
از گروک 0 تا گروک 3
نسخه گروک 1 در نوامبر 2023 منتشر شد و با این که هویت و شخصیت داشت، اما به هیچ وجه به سطح GPT-4o یا Claude 3.5 Sonnet نزدیک نبود. گروک 2 تنها چند ماه بعد منتشر شد و بهبودهای عمده ای را نشان داد، اما هنوز از مدل های برتر عقب تر بود.
با این حال گروک 3 یک جهش بسیار بزرگتر را نشان می دهد. تیم توسعه ادعا می نماید که گروک 3، ده الی پانزده برابر قدرتمندتر از گروک 2 محسوب می گردد و بهبودهای مدل و افزایش چشمگیر در محاسبات آموزشی به این مقوله یاری نموده است.
عملکرد هوش مصنوعی گروک 3 در برابر سایر مدل های عمومی
xAI ادعا می نماید که گروک 3 یکی از قدرتمندترین مدل های هوش مصنوعی تا به حال تلقی می گردد و معیارهای نمایش زنده آن نشان می دهد که ممکن است در واقع با برترین ها رقابت کند. بیایید نتایج را در زمینه های ریاضیات، علم و کدنویسی آنالیز کنیم تا ببینیم چگونه این ابزار تازه نسبت به GPT-4o، کلود 3.5 سونت، جمینای-2 پرو و دیپ سیک-V3 و بعلاوه مدل های استدلال دیگر مانند O1 و دیپ سیک-R1 مقایسه می گردد.
مجموعه اول، بنچمارک گروک 3 و گروک 3 مینی را با سایر مدل های عمومی مقایسه می نماید.
گروک 3 در همه دسته ها با اختلاف پیشتاز است، اما ریاضیات، علم و کدنویسی تنها بخشی از موارد استفاده مدل عمومی گروک 3 را نشان می دهند. کاربرها بعلاوه برای نوشتن، تحلیل گزارش ها، ارائه پشتیبانی مشتری و موارد دیگر نیز به این ابزار تکیه می نمایند.
جالب خواهد بود که ببینیم گروک 3 چگونه در بنچمارک هایی مانند MMLU (دانش گسترده در 57 موضوع)، BBH (استدلال پیچیده و حل مسئله انتزاعی) یا TruthfulQA (دقت در پاسخ به سوالات مبهم یا جنجالی) عمل می نماید تا تصویر کامل تری از قابلیت های واقعی اش در دنیای واقعی به دست آید.
عملکرد هوش مصنوعی گروک 3 در برابر مدل های استدلالی
هنگامی که قابلیت های استدلال گروک 3 به طور کامل مورد استفاده قرار می گیرد، به این معناست که حالت تفکر و Big Brain روشن شده است. در ادامه می توانید بنچمارک مربوط به مدل های گروک 3 را در برابر سایر مدل های پیشرفته استدلالی شامل دیپ سیک R1، O1 و جمینای 2 مشاهده کنید.
توانایی های استدلالی گروک 3 عملکرد ریاضی آن را به 93 تا 96 از 100 می برد که جهش قابل توجهی از حالت عمومی اش (52) است. نمرات علوم و کدنویسی نیز به طور قابل توجهی بهبود پیدا می نمایند و از o1، DeepSeek-R1 و Gemini-2 Flash Thinking پیشی می گیرند.
عملکرد استدلال گروک 3 مینی در وظایف استدلال با گروک 3 کامل هم سطح است؛ به این معنی که حتی نوع کوچک تر نیز در حل مسائل پیچیده رقابتی باقی می ماند.
چگونه به هوش مصنوعی گروک 3 دسترسی پیدا کنیم؟
xAI به تدریج گروک 3 را معرفی می نماید و انتظار می رود که در ماه های آینده در دسترس بیشتری قرار بگیرد. ما می توانیم از گروک 3 در یک رابط مبتنی بر چت و به وسیله API استفاده کنیم.
رابط مبتنی بر چت گروک 3
ایلان ماسک اعلام نموده که گروک 3 برای مدت محدودی به صورت رایگان در دسترس عموم قرار گرفته است. کاربران می توانند به وسیله پلتفرم X (توییتر سابق) یا اپلیکیشن مستقل Grok به این مدل دسترسی پیدا نمایند. با این حال، مدت زمان دقیق این دسترسی رایگان تعیین نشده است.
کاربران می توانند به طور مستقیم در داخل پلتفرم X با آن چت نمایند، مانند نسخه های قبلی گروک. شما دکمه Grok را در نسخه دسکتاپ در منوی سمت چپ پیدا خواهید کرد. در اپلیکیشن موبایل نیز این المان در پایین صفحه واقع شده است.
وب سایت گروک 3
فراتر از اپلیکیشن X، تیم توسعه پیروز به راه اندازی grok.com شده که یک رابط وب مستقل است که کاربران می توانند با مدل خارج از پلتفرم شبکه های اجتماعی تعامل داشته باشند. دسترسی به Grok به وسیله این وب سایت هنوز در اتحادیه اروپا و بریتانیا در دسترس نیست. بعلاوه جالب است بدانید که حق اشتراک سرویس پرمیوم پلاس شبکه ایکس افزایش قابل توجهی پیدا نموده و حالا ماهانه باید 50 دلار پرداخت گردد تا یک کاربر بتواند به تمامی قابلیت های برنامه X دسترسی پیدا کند.
بعلاوه یک اپلیکیشن موبایل اختصاصی برای این مدل هوش مصنوعی وجود دارد، اما این برنامه تنها روی سیستم عامل iOS در دسترس است.
آیا هوش مصنوعی گروک 3 دارای API رسمی است؟
تا زمان انتشار این مقاله، گروک 3 هنوز به وسیله API منتشر نشده، اما به احتمال زیاد به زودی در دسترس خواهد بود. پیشنهاد می کنیم به صفحه مدل ها برای آخرین به روزرسانی ها نگاهی بیندازید.
گروک 3؛ یک هیاهوی زودگذر یا سرآغازی بر یک تحول؟
گروک 3 به راحتی پرمخاطب ترین چیزی است که تا به حال تیم xAI منتشر نموده است، اما همگی منتظر هستیم تا ببینیم این مدل هوش مصنوعی خارج از معیارهای آزمایشی خود چطور عمل می نماید. در حال حاضر، به نظر می رسد با یک مدل هوش مصنوعی استدلالی قدرتمند روبه رو هستیم که در حل مسائل چند مرحله ای به راحتی با دیپ سیک و چت جی پی تی رقابت می نماید.
رویکرد ترکیبی، جایی که هوش مصنوعی می تواند بین پاسخ های سریع و محاوره ای و استدلال عمیق با حالت تفکر تغییر کند، روی کاغذ معقول و چه بسا هیجان انگیز به نظر می رسد اما احتمالا شما هم علاقه مند هستید تا ببینید این مدل چقدر به خوبی در زمینه هایی فراتر از ریاضیات، کدنویسی و علوم قدرتمند است؛ به ویژه در وظایفی مانند نگارش، خلاصه سازی و تحقیقات در دنیای واقعی.
منبع: datacamp
منبع: دیجیکالا مگ