ابر بدهی دولت تدبیر برای دولت بعد - مجله پیامکی

به گزارش گروه اقتصادی خبرنگاران دولت طی چند ماه گذشته از راه چاره های مختلفی برای تأمین درآمد های خود بهره برده است؛ از بورس گرفته تا استفاده از منابع صندوق توسعه ملی، ولی در این میان، اسناد اقتصادی اسلامی کمتر مورد توجه رسانه ها و افکار عمومی قرار گرفته است. اوراق اقتصادی اسلامی، اوراقی بهادار با ارزش اقتصادی یکسان و قابل معامله در بازار های اقتصادی هستند که طراحی آن ها بر پایه یکی از قرارداد های مورد تأیید منابع اسلامی بوده است.

بر اساس گزارش بانک مرکزی، ارزش بازار بدهی بورس اوراق بهادار تهران در خاتمه آذرماه امسال حدود 17 هزار میلیارد تومان و ارزش بازار بدهی فرابورس در زمان مذکور بالغ بر 200 هزار میلیارد تومان بود؛ نکته قابل ملاحظه آن است که حجم تأمین اقتصادی در 9 ماهه منتهی به آذرماه امسال 273 هزار میلیارد تومان بوده که گویا بخش اصلی آن به بازار بدهی دولتی، شهرداری و شرکتی اختصاص دارد.

این در حالی است که ارزش بازار سرمایه تهران و فرابورس در خاتمه آذر ماه سالجاری با 335 درصد رشد نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته کمتر از 8هزار هزار میلیارد تومان است؛ حدود 5هزارو400 هزار میلیارد تومان از رقم مذکور مرتبط با ارزش بازار بورس اوراق بهادار تهران و الباقی مربوط به ارزش بازار فرابورس است.

مجموع ارزش تأمین اقتصادی به وسیله بازار سرمایه در 9 ماهه منتهی به آذرماه سال 98 تنها 95 هزار میلیارد تومان بود، اما در مدت زمان مشابه امسال تأمین اقتصادی به وسیله بازار سرمایه با 186 درصد جهش به 273 هزار میلیارد تومان رسید.

مجوزی برای دولت

بر اساس این گزارش، در بودجه امسال به دولت اجازه داده شده تا 50 هزار میلیارد تومان اوراق اقتصادی اسلامی (ریالی و ارزی) و شرکت های دولتی نیز تا 6 هزار و 500 میلیارد تومان منتشر نمایند. همچنین، شهرداری های کشور و سازمان های وابسته به آن ها می توانند با تأیید وزارت کشور تا سقف 50 هزار میلیارد اوراق اقتصادی اسلامی را با تضمین خود و با بازپرداخت اصل و سود آن توسط همان شهرداری ها منتشر نمایند و حداقل 50 درصد از سقف اوراق موضوع این بند به طرح های قطار شهری و حمل و نقل شهری تعلق می یابد.

اما آنالیز شرایط انتشار اوراق اقتصادی اسلامی در 9 ماهه ابتدایی امسال نشان می دهد که در کل 149 هزار و 700 میلیارد تومان اوراق بدهی منتشر شده که سهم اوراق بدهی دولتی از این میزان 120 هزار و 500 میلیارد تومان بوده و با رشد 9/ 90 درصدی نسبت به 9 ماهه سال گذشته روبرو شده است. در این مدت معادل 29 هزار و 700 میلیارد تومان نیز اسناد خزانه اسلامی منتشر شده که در مقایسه با سال گذشته 1/ 32 درصد کاهش یافته و اوراق سلف موازی استاندارد و منفعت منتشر نشده است.

همچنین به میزان 90 هزار و 800 میلیارد تومان اوراق مراجعه و معادل 5 هزار و 200 میلیارد تومان تومان اوراق بدهی شهرداری منتشر شده است که انتشار اوراق بدهی شهرداری با 9 /32 درصد کاهش روبرو شده است. علاوه براین، انتشار اوراق بدهی شرکتی نیز با 8/ 886 درصد رشد به رقم 23 هزار و 900 میلیارد تومان رسیده است.

این در حالی است که طبق اعلام وزارت اقتصاد طی پنج ماهه ابتدایی سال معادل 75 هزار میلیارد تومان اوراق اقتصادی اسلامی شامل 57 هزار و 300 میلیارد تومان اوراق نقدی و 17 هزار و 700 میلیارد تومان اوراق غیر نقدی (تحویل به طلبکار) برای تأمین اقتصادی پروژه های عمرانی و کسری بودجه منتشر شده بود که طی چهار ماه بعد از آن، فرایند انتشار و فروش این اوراق افزایش شدیدی داشته است.

تأکید می گردد مجموع اوراق منتشر شده در بازار بدهی حدود 150 هزار میلیارد تومان است، سهم اوراق منتشره دولتی از رقم فوق 120 هزار میلیارد تومان، اوراق شهرداری 5 هزار میلیارد تومان و الباقی آن اوراق بدهی شرکتی است که اگر اوراق بدهی شرکتی به تفکیک منتشر می شد، امکان شفاف سازی این موضوع وجود داشت تا تعیین گردد، آیا دولت برای پرداخت یارانه نقدی اوراق بدهی منتشر می نماید یا از بانک هایی، چون ملت، تجارت و صادرات استقراض انجام گرفته و قرار است در آینده از محل انتشار اوراق بدهی با آن ها تسویه انجام دهد.

منبع: روزنامه جوان